حقوق گمشده دستفروشان

به گزارش وبلاگ کرمی، تهران (پانا) - هنوز هم صدای مردی که با التماس از مأموران شهرداری می خواهد تا لااقل بساطش را برایش بگذارند؛ در گوش خیلی هایمان سوت می کشد.

حقوق گمشده دستفروشان

به گزارش ایران، مردی که تمام دارایی اش زیر مشت و لگد مأموران درحال نابودی است و خواهش و التماس ها و داد و بیدادهایش هم به جایی نمی رسد. فیلمی که داستانش واقعی است. بازیگرانش هم! اما هنوز معلوم نیست چرا برای دردهای مردی که با تمام وجود نداری اش را فریاد می زند؛ چاره ای جز مشت و لگد و توهین و ناسزا باقی نمانده است. کرونا این روزها بساط دستفروشان را کوچک نموده است.

خیلی های دیگر هم از طبقه کارگران فصلی و حتی مغازه دارهای ورشکسته به صف نا منظم دستفروشان پیوسته اند. اما آمارها همچنان عددهای ضد و نقیض 17 تا 20 هزار نفر را در پایتخت نشان می دهد. در حالی که در واقعیت فقط نام 5 هزار دستفروش در سامانه شهردای تهران ثبت نام شده است. درآمدهای نجومی بعضی دستفروشان و مافیایی هم که پشت هر کاشی وجود دارد، داستان عجیب و غریب گردن کشی یک باند پرقدرت را روایت می نماید که البته باعث شده شکل برخوردها با آنها عوض گردد. اگرچه ماجرای برخورد های شدید با دستفروشان مربوط به امروز و دیروز و تهران و قم نیست. خیلی هایمان هنوز یادمان نرفته تصویر آن زنی را که 14 اسفند 97 سر از شبکه های اجتماعی درآورد. زنی که پهن شدن بساط میوه هایش در پیاده رو؛ داد عابران را بلند کرد. عابرانی که این بار فقط تماشاچی و فیلمبردار نبودند. صدای سوزناک زن را که شنیدند؛ سینه سپر کردند و درمقابل مأمورانی که با صدای بلند فریاد می زدند؛ کار ما همین است ایستادند. یا هنوز تصویر دستفروش معلولی که 17 دی ماه سال گذشته در دزفول؛ خیلی هایمان را در شوک فرو برده بود؛ در میان صفحات مجازی دیده می گردد. حتی اگر کمی به عقب تر برویم، یادمان می آید آبان ماه 95 را که زن دستفروش فومنی چگونه مزد عواطف جریحه دار شده اش را با یک سیلی از دست مردی که گفته می شد مأمور سد معبراست؛ گرفت!

می گویند برای ساماندهی دستفروشی فقط در سال گذشته حدود 47 میلیارد و 700 میلیون تومان هزینه شده است و البته همچنان دو سر شاکی ماجرا یعنی افراد بی بضاعت و کاسبانی که مالیات های سنگین می دهند (اما پای مشتری ها هرگز از بساط ها به مغازه هایشان نمی رسد) از این شرایط ناراضی اند!

برخورد با دستفروشان و عذرخواهی مسئولان در پایتخت

کرونا البته سطح برخوردها را هم کاهش داده است. بعضی می گویند وقتی بساطی نباشد درگیری هم نیست. اما زهرا نژادبهرام؛ عضو شورای شهر تهران معتقد است که نگاه حمایتی شهرداری تهران موجب شده تا ما در طول 4سال اخیرقط با یک نوع برخورد شدید آن هم در شهرری روبرو شویم. برخوردی که برای نخستین بار عذرخواهی مسئولان را در پی داشت و کسی هم به دنبال توجیه و عذر و بهانه نبود! او می گوید هیچ آمار رسمی دقیقی از تعداد دستفروشان وجود ندارد و حالا بازارچه های متعددی مثلاً در خاوران؛ مناطق 17 و 18 دایر است تا به جای رویکرد تقابلی؛ رویکرد انسان محور را ترویج دهد. او ادامه می دهد: در دوران کرونا علاوه بر 9 میلیارد تومانی که با یاری بنیاد مستضعفان توزیع شد؛ سامانه ای هم برای ساماندهی دستفروشان در نظر گرفته شد. علاوه بر این ما در شورا مصوبه مشاغل بی کانون را هم داشتیم و حتی در لایحه ساماندهی پیاده روها موضوع دستفروشی را عنوان کردیم که البته هنوز به صحن نیامده است. من حتی نامه ای را خطاب به اتاق اصناف نوشتم تا برای دستفروشان صنف تشکیل گردد؛ اما بعضی مباحث در حوزه قانونگذاری و در اختیار مجلس است که احتیاج به بازنگری دارد. نژادبهرام می گوید: شهرداری تنها براساس قانون موظف است تا از هرنوع سد معبری جلوگیری کند. ما حتی مصوبه ای دیگر در لایحه شهربیدار داشتیم که دو سال زمان برد و در 5 نقطه نیز اجرایی شد اما فعلاً به خاطر کرونا امکان اجرای آن وجود ندارد. در این مصوبه هم در ساعاتی از شب مکان هایی دراختیار دستفروشان قرار داده می گردد تا بتوانند امرار معاش نمایند.

او می گوید در حوزه نظارت بر دستفروشان هیچ پیمانکاری وجود ندارد و مأموران سد معبر از بدنه شرکت شهربان هستند. بازارچه ها نیز متمرکز هستند و تنها پیمانکار کار را جلو می برد و اجازه هیچ برخوردی ندارد.

برخورد فیزیکی و توقیف اموال دستفروشان ممنوع

محمدکریم آسایش؛ پژوهشگر و فعال اجتماعی به انتشار گزارش مرکز پژوهش های مجلس درباره برخورد با دستفروشان در سال 93 اشاره می نماید. او می گوید: در این گزارش برخورد فیزیکی؛ قهری و حتی توقیف اموال ممنوع و واگذاری روش اجرا به پیمانکار و شرکتی سازی آن غیر قانونی اعلام شده است؛ اما همین حالا نیروهای شرکت شهربان و حریم بان به صورت قراردادی کار می نمایند و در استخدام شهرداری نیستند. بحث ساماندهی بازارها هم پیمانکاری است و به مزایده گذاشته می گردد؛ درحالی که براساس قانون ساماندهی جزو وظایف شهرداری است. خب پیمانکار برای اینکه منتفع گردد این فضاها را به مغازه داران اجاره می دهد نه دستفروشان! چون نظارتی هم وجود ندارد نمی توان فهمید که آیا این فرد دستفروش واقعی است یا نه؟! گزارش هایی که در گذشته به دست ما رسیده بود، نشان می داد که اجاره هر متر مربع زیرگذر چهارراه ولیعصر معادل اجاره بهای یک مغازه بر خیابان ولیعصر است.

او ادامه می دهد: در این گزارش قید شده که اگر دستفروشی ایجاد مزاحمت ننموده و یاری حال معیشت فرد باشد مشمول ماده 55 قانون شهرداری که درباره سد معبر است نمی گردد اما آیا این اتفاق می افتد؟ مرکز پژوهش ها در گزارش سال 98 خود هم خواستار به رسمیت شناخته شدن دستفروشی شد و سناریوی صدور مجوز سالیانه در ازای مبلغی به دستفروشان را عنوان کرد. در سناریوی دیگری هم راه اندازی شرکت هایی با عنوان سایه بان شهر را پیشنهاد داد تا در هر راسته دستفروشان زیرپوشش قرار داده شوند و طرف قرارداد شهرداری شوند. اما خب این گزارش ها توصیه ای است و ضمانت اجرا ندارد. البته در مصوبه شورای شهر در بهمن 97 که مربوط به ساماندهی مشاغل بی کانون بود هم موضوع رسمی شدن دستفروشی مطرح شد. اما در تدوین دستورالعمل ها یکی از نکات مهم تعریف حد سد معبر است که متأسفانه در ساختار شهرداری تعارض منافع وجود دارد و بعضی از این شرایط غیررسمی بیشتر سود می برند.

او ادامه می دهد: ما گزارش هایی داریم که نشان می دهد همه حساب ها نقدی نیست. در مواردی حتی کالای دستفروشان را برمی دارند یا به زنان دستفروش پیشنهادات غیراخلاقی می دهند. البته در این دوره نسبت به دوره قبل برخوردها کمتر بوده که یکی از دلایل آن اجرای طولانی ترین طرح ممنوعیت بساط گستری در سال 98 و 99 بود که به هرحال معیشت آنها را تهدید نموده و شبیه عقب نشینی شده است مثلاً محور ولیعصر بسته شد و به سمت کالج و بلوار کشاورز رفتند.

چرا برخورد با دستفروشان یکسان نیست؟

جعفربای، آسیب شناس اجتماعی معتقد است که حتی استفاده از واژه جمع آوری برای افرادی که برای تأمین معیشت شان کوشش می نمایند اهانت آمیز است. او با طرح این سؤال که چرا نحوه روبروه مأموران سد معبر با همه دستفروشان یکسان نیست می گوید: خود دستفروشان افشا کردند که ساختار مافیایی پیچیده زیرزمینی وجود دارد که در ازای پرداخت مبلغی اجازه بساط گستری می دهند، اما وای به آن روزی که درآمدی نداشته باشیم روزگارمان سیاه می گردد؛ توهین می شنویم و وسایلمان را توقیف می نمایند. خب اگر اینها واقعیت داشته باشد بسیار زشت است و نداشته باشد هم باز این سؤال وجود دارد که چرا برخوردها یکسان نیست؟!

او معتقد است که هیچ گاه برخوردهای خشن و ضربتی و اهانت آمیز جواب نداده و اگر قرار بود درست باشد تا الان نباید هیچ دستفروشی وجود داشت.

جعفربای پیشنهاد می دهد: بازارچه های هفتگی به عنوان بستر قانونی برای کار دستفروشی که در بعضی شهرستان ها دایر است در همه جا راه اندازی گردد. این تجربه موفقی است که مدل جهانی هم دارد اما ما خودمان در شهرستان ها اجرا می کنیم و می توان در شهرهای عظیم هم محله به محله یا خیابان به خیابان براساس برنامه هفتگی دقیقی اجرا کرد چرا که دوره زد و خوردها تمام شده است و براساس آموزه های دینی هم باید ارزش انسان ها گرامی داشته گردد. شخصاً برخوردهای اهانت آمیز و دور از شأن انسان را از نزدیک دیده ام و معتقدم باید ساماندهی گسترده تر انجام گردد.

منبع: خبرگزاری پانا

به "حقوق گمشده دستفروشان" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "حقوق گمشده دستفروشان"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید