نسخه سرخود؛ 20 درصد مصرف دارو در ایران، خودسرانه است - وبلاگ کرمی

به گزارش وبلاگ کرمی، تهران (پانا) - مرد ماسک را پایین می کشد تا راحت و بدون مانع عطسه کند. با اولین عطسه سرها بر می شود. صندوقدار داروخانه با صدای بلند می گوید آقا تو این کرونا چرا ماسک را پایین می کشی و عطسه می کنی؟ الان همه مریض می شویم. مرد، بی خیال سرش را از زیر نایلون مقابل شیشه نسخه پیچ داروخانه رد می نماید آن طرف و می گویدیک ورق استامینوفن، دو ورق آموکسی سیلین، یک شیشه شربت دیفن هیدرامین، یک ورق ژلوفن و یک قوطی هم ویتامین ث بده.

به گزارش ایران، نسخه پیچ، بی حوصله داروها را روی کاغذ می نویسد و با دست صندوق داروخانه را نشان می دهد. خانم صندوقدار که از عطسه بی موقع بیمار عصبانی است با غرولند می گوید: چرا خودسر دارو مصرف می کنی، شاید کرونا گرفته ای. این همه داروی الکی می خوری و چند روز بعد مجبور می شوی با حال بد بروی دکتر. مرد بی توجه کارت بانکی اش را از جیب بیرون می کشد و می گوید: برای چی بروم دکتر، 100 هزار تومان پول ویزیت بدهم؟ تازه اگر شانس داشته باشم آزمایش و عکس هم ننویسد. بعد هم همین داروها را تو نسخه می نویسد. من که خودم می دانم چه مریضی ای دارم. فقط هم پول به مقدار دارو دارم.

هفته گذشته نوشین محمد حسینی مدیر کل دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده های سلامت محور سازمان غذا و دارو اعلام نمود مصرف خودسرانه دارو بیشتر جنبه اقتصادی داشته و درواقع افراد به علت مسائل اقتصادی توان رفتن به پزشک ندارند. همین موضوع باعث شده خودسرانه دارو مصرف نمایند. تحقیقات نشان می دهد ایران به لحاظ مصرف دارو جزو 20 کشور برتر جهان است و در آسیا بعد از چین رتبه دوم را دارد.

طبق آمار 20 درصد کل داروها در ایران به صورت خودسرانه مصرف می گردد. براساس تحقیقات صورت گرفته، هر ایرانی به طور میانه در یک سال 339 بار دارو می خورد که این رقم چهار برابر آمار جهانی است. آموکسی سیلین هم پرمصرف ترین آنتی بیوتیک کشور است.

نایلون بزرگ دارو خاطرات جدانشدنی خیلی از ما است؛ داروهایی که در گوشه کابینت یا داخل یخچال جاخوش می نمایند. با شیوع کرونا برخی با توصیه اطرافیان به جای رفتن نزد پزشک راهی داروخانه ها می شوند و با سفارش آنتی بیوتیک و مکمل های دارویی خوددرمانی می نمایند. خیلی ها هم تصور می نمایند دکتر متخصص، همین داروها را تجویز می نماید و چون هزینه ویزیت دکتر هم زیاد است پس باید همان کاری را کرد که بلدند. مجید یکی از همان هایی است که خود درمانی می نماید و معتقد است به جای هزینه بالای ویزیت دکتر و آزمایش، با تهیه چند قلم دارو خیلی زود خوب می گردد: واقعاً ویزیت برخی از پزشک ها خیلی بالا است. درمانگاه هم آن قدر شلوغ می گردد که اگر کرونا هم نداشته باشی آنجا حتماً مبتلا می شوی. الان ویزیت یک پزشک متخصص داخلی 100 هزار تومان است و پزشک عمومی هم 70 هزار تومان. هر بار هم بروی مطب، آزمایش و عکس و سونوگرافی می نویسند و کلی هم باید پول بدهی. بیمه هم که درصد کمی از هزینه درمان را می پردازد. همه اینها را هم که انجام بدهی آخر سر همین داروها را تجویز می نمایند. به هرحال با حقوق کارمندی زور ما فقط به همین دارو می رسد.

زن سراسیمه وارد داروخانه می گردد و می خواهد دارویی برای دل درد دختر 9 ماهه اش بدهند. دکتر قبول نمی نماید و می گوید دارو را همینطوری نمی تواند در اختیار بچه بگذارد و حتماً باید پزشک متخصص بچه ها معاینه اش کند. حرف های دکتر اثری ندارد: از دیشب تا صبح از دل درد نخوابیده. الان هم دکتر بچه ها پیدا نمی گردد. اگر هم باشد وقت نمی دهند. ویزیت دکتر بچه ها هم خیلی زیاد است. حالا شما یک مسکن بده شاید دل درد بچه خوب شد.

مهدی نسخه پیچ یکی از داروخانه های مرکز شهر است و دل پری از مشتری های بدون نسخه دارد. می گوید خیلی از آنها تصور می نمایند با همین داروهای معمولی خوب می شوند: برای کودک شان که سرماخورده یا گوش درد دارد سفارش شربت آزیترومایسین و آموکسی سیلین می دهند. تجویز دارو برای بچه ها حساس است و ماهم خیلی از مواقع قبول نمی کنیم. می گویم سرخود به بچه دارو ندهید و دکتر بچه ها باید معاینه کند، اما قبول نمی نمایند و می گویند 150 هزار تومان ویزیت دکتر بدهیم باز همین داروها را تجویز می نماید یا مثلاً برای ناراحتی قلبی یا فشار خون درخواست دارو می نمایند در حالی که انواع داروی فشار خون با دوزهای مختلف داریم و پزشک تشخیص می دهد که چه دارویی برای بیمار مناسب است. بیشتر مشتری های داروخانه، کسانی هستند که داروی غیرنسخه ای می خواهند و حاضر نیستند به پزشک مراجعه نمایند. ماهم معمولاً داروهای روتینی که می توانیم بدون نسخه بدهیم در اختیارشان قرار می دهیم؛ داروهایی که اگر حال مریض را خوب نکند لااقل ازهمان که هست وخیم تر نکند. در همین دوران همه گیری کرونا، بیشترین دارویی که خودسرانه مصرف می گردد آزیترومایسین است. مردم مثل نقل و نبات آزیترومایسین می خورند در حالی که مصرف زیاد این دارو باعث می گردد بدن نسبت به آن مقاوم گردد و در بیماری های بعدی اثری نداشته باشد، البته قیمت دارو هم آن قدر بالا رفته که با نسخه یا بدون نسخه اش فرقی نمی نماید. خیلی از داروها هم از پوشش بیمه خارج شده. مکمل ها و ویتامین ها که تحت پوشش بیمه نبود و برخی از داروهای دیابت و اعصاب و روان هم از پوشش بیمه خارج شده، البته تأمین اجتماعی به بسیاری از داروخانه ها بدهکار است. مثلاً آخرین سهم پرداختی بیمه به داروخانه ما آخر اردیبهشت ماه سال جاری است. گاهی اوقات به علت گران بودن دارو برخی از بیماران چند قلم از داروها را نمی گیرند.

سراغ یکی از داروخانه های حاشیه مرکز می روم؛ جایی اطراف کوره های آجرپزی. اینجا هم بازار داروهای بدون نسخه داغ است. مرد زخم روی دستش را نشان خانم دکتر می دهد و می گوید: دستم زیر دستگاه برش رفته، یک چیزی بده خوب بشه. خانم دکتر ماسک روی صورتش را محکم می نماید و می گوید: پدر جان این زخم عمیق است و باید بخیه گردد. دارو جواب نمی دهد. ممکن است عفونت کند. مرد قبول نمی نماید و با اصرار می خواهد آنتی بیوتیک و مسکن بگیرد. دکتر افسانه حرف بل می گوید: اینجا برای هر بیماری مسکن می گیرند و فکر می نمایند با مسکن همه درد و مرض ها خوب می گردد. او اشاره ای هم به کم برخورداری مردم منطقه و عایدی پایین آنها می نماید و می گوید: اینجا کمتر کسی به دکتر متخصص یا حتی عمومی مراجعه می نماید. برای هر جور بیماری، خود درمانی می نمایند. هر بار مریض می شوند مسکن می گیرند و خیال می نمایند مسکن داروی همه بیماری هاست. گاهی اوقات برای همسایه هم تجویز می نمایند. همین امروز زن سالخورده ای اصرار داشت از همان داروهایی که به همسایه اش داده ایم به او هم بدهیم. هرچقدر گفتیم دکتر برای او دارو تجویز نموده قبول نمی کرد. قیمت دارو بالاست. ماهم هر بار به ویزیتورهای دارو سفارش می دهیم می گویند ممکن است هفته بعد بازهم قیمت بالا برود. با این حال سعی می کنیم با مردم کنار بیاییم و اگر نیازمند باشند هزینه دارو را نمی گیریم. با جمعی از دوستان و خانواده هزینه دارو را پرداخت می کنیم.