توافق ایران و عربستان ماندگار خواهد بود؟ - وبلاگ کرمی

به گزارش وبلاگ کرمی، اعتماد نوشت:در فاصله کوتاهی پس از آنکه وزرای خارجه ایران و عربستان سعودی با یکدیگر ملاقات نموده و بیانیه مشترکی را درباره از سرگیری روابط دیپلماتیک میان دو کشور امضا کردند، بعضی رسانه ها در منطقه گزارش دادند که عربستان سعودی با انصارالله یمن هم برای سرانجام دادن به جنگ یمن به توافق رسیده است.

برای هر سه کشور ایران، عربستان سعودی و یمن که در منطقه خاورمیانه قرار دارند، هر نوع بی ثباتی و ناامنی در کشورهای همسایه می تواند روی آنها نیز اثرگذار باشد و مانع از تحقق بعضی اهداف گردد که محقق شدن شان در گرو برقراری آرامش و حفظ ثبات است.

توافقی که میان جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی حاصل شد، هر چند در اصل توافقی دوجانبه و به منظور از سرگیری روابط دیپلماتیک میان دو رقیب منطقه ای به حساب می آمد اما چنانچه پیش بینی می شد آثار و تبعات بسیاری در منطقه خواهد داشت. به طور ویژه در مساله یمن این اثر ملموس است. ریاض در کوشش است تا به وسیله برقراری رابطه با تهران ثبات و آرامش را به منطقه بازگرداند و نگذارد که بیش از این خاورمیانه به علت تنش میان ایران و عربستان سعودی متشنج باشد. وقتی این دو کشور بزرگ به همدیگر احترام بگذارند و روابط خود را در ابعاد سیاسی، امنیتی، فرهنگی و مالی توسعه دهند، بقیه کشورهای منطقه و جهان اسلام با دید مثبتی به این تحول نگاه خواهند کرد و احساس آرامش و اطمینان بیشتری از آینده خود خواهند داشت. تعطیلی سفارتخانه ها و قطع روابط سیاسی میان تهران و ریاض، آثار ناگواری بر دو کشور گذاشت و منطقه و بازار انرژی را هم تحت تاثیر خود قرار داد و اکنون که دو کشور کوشش دارند تا مسائل موجود میان خود را رفع نمایند و روابط حسنه را ازسر گیرند، جهان و منطقه می تواند درخصوص امنیت و ثبات غرب آسیا و بعلاوه بازار انرژی اطمینان خاطر بیشتری را کسب کند.

علاوه بر این، ریاض بر آن است که با خاتمه دادن به جنگ یمن و دستیابی به یک راهکار سیاسی برای بازگرداندن آرامش به یمن، زمینه را برای برقراری کامل آرامش و امنیت در شبه جزیره عربستان فراهم کند و در فضایی بهتر برای رسیدن به اهداف مدنظر خود کوشش کند.

توافق عربستان با جمهوری اسلامی ایران و توافق عربستان با انصارالله یمن مکمل یکدیگر هستند. بدون حصول توافق با تهران و پیگیری تنش زدایی میان عربستان و ایران، امکان حصول توافق با انصارالله بسیار اندک بود و در صورتی که عربستان بدون توافق با ایران برای خاتمه دادن به جنگ یمن و صلح با انصارالله کوشش می کرد، نمی توانست به هدف خود یعنی برقراری آرامش کامل در منطقه دست پیدا کند.

هدف اصلی ریاض رسیدن به توسعه است. عربستان سعودی می خواهد با استفاده از امکانات و فرصت هایی که دراختیار این کشور قرار گرفته است، ظرفیت های مالی و سیاسی خود را در منطقه و جهان افزایش دهد. آنها مطلع هستند که بدون طراحی دقیق و بدون توافق های سیاسی و امنیتی دستیابی به این هدف ممکن نبود و از همین رو است که آنها درصدد تنش زدایی برآمده اند و می خواهند اهدافی را که برای سال 2030 درنظر گرفته اند محقق ساخته اند.

عربستان دورنمای توسعه خود را براساس تنوع روابط مالی و بعلاوه ارتباط خوب و موثر با همه قدرت های بزرگ جهان بنا نموده است. چین به عنوان یک قدرت مالی بالنده که یکی از بزرگ ترین مصرف نمایندگان انرژی در جهان است یک گزینه بسیار خوب برای همکاری با عربستان است. درحال حاضر امریکا احتیاج چندانی به منابع انرژی منطقه ندارد اما در مقابل، چین به شکل روزافزون احساس احتیاج به این منابع می نماید. بنابراین برقراری ثبات و امنیت در منطقه خلیج فارس برای چین ضروری بوده و حاضر است در موضوعات امنیتی منطقه حضور داشته باشد و البته اینکه به چه نحوی می خواهد این کار را انجام دهد، ما اطلاعات و جزییاتی درباره آن در دسترس نداریم.

در حال حاضر برآورد های زیادی درخصوص ازسرگیری روابط تهران و ریاض وجود دارد. بعضی معتقدند این توافق پایدار نخواهد بود و بعضی دیگر آن را یک توافق مهم و استراتژیک توصیف می نمایند. واقعیت این است که اگر پایه گذاری ها صحیح باشد و توافق بتواند در مسیر تامین آرامش و ثبات در منطقه پیروز عمل کند، آنگاه می توان گفت که این توافق پایدار خواهد بود و منطقا دو کشور ترجیح خواهند داد آن را حفظ نمایند. اما اگر توافق نتواند در تامین این هدف مهم و حیاتی برای دو طرف کارآمد باشد، به طور طبیعی به حاشیه می رود و دیگر طرفین برای حفظ آن کوشش نخواهد کرد. به عنوان مثال امکان پذیر نیست که عربستان سعودی از تمام مواهب امنیت و شکوفایی مالی در سایه این امنیت بهره مند باشد اما یمن در فقر و فلاکت روزگار بگذراند. در توافق ها این مساله بسیار مهم است که همه از اجرای آن سود ببرند و از همین رو باید دید در میدان عمل چه اتفاقاتی خواهد افتاد.

23302