آیا پوکی استخوان با مصرف شیر و لبنیات واقعیت دارد؟ - وبلاگ کرمی

به گزارش وبلاگ کرمی، در گزارش زیر به بررسی یک شایعه عجیب درباره ارتباط مصرف مواد لبنی با پوکی استخوان پرداخته ایم.

به گزارش، یکی از شایعاتی که این روز ها در فضای مجازی دست به دست می شود این است که از مصرف شیر و ماست و دوغ و سایر لبنیات پرهیز کنید، زیرا با مصرف آن ها امکان بروز بسکمک از اختلالات و بیماری ها به خصوص پوکی استخوان وجود دارد.

اما این خبر ابهام آمیز که برخلاف آن چیزی است که تا به حال متخصصان علوم غذایی به افراد توصیه کرده اند تا چه حد واقعیت دارد و مواد غذایی در بروز چنین اختلالاتی تا چه میزان نقش دارند؟ برای پاسخ این پرسش نظر دکتر نسرین مؤیدنیا متخصص علوم و صنایع غذایی و عضو هیات علمی دانشگاه قزوین را جویا شده ایم.

با توجه به این که مواد غذایی می توانند با تغییر PH خون و برهم زدن تعادل اسیدی و بازی بدن سبب بروز یک سری علائم و تغییرات ناخوشایند در فرد شوند، می توان بر پایه داشتن یک رژیم غذایی مناسب تا حدودی به کنترل تعادل اسید و باز بدن کمک کرد و آن را در حد طبیعی نگه داشت.

شاید فکر کنید مواد غذایی ترش مزه می توانند خون را اسیدی کنند، اما چنین تصوری الزاما صحیح نیست. مواد ترش، اسیدی هستند، اما لزوما اسیدی کننده نیستند. به بیان علمی ساده، یک ماده غذایی زمانی اسیدی کننده یا قلیایی کننده خواهد بود که ترکیبات حاصله از سوخت و ساز آن در بدن به ترتیب خاصیت اسیدی کننده یا قلیایی کننده داشته باشد.

نکته مورد توجه این است که اغلب مواد غذایی که حاوی مواد معدنی همچون پتاسیم، منیزیم و کلسیم باشند قلیایی کننده و اگر حاوی پروتئین یا فسفر باشند اسیدی کننده محسوب می شوند. پس با این حساب مرکبات، میوه ها و سبزیجات با وجود PH اسیدی، قلیایی کننده خوبی به شمار می آیند، زیرا دارای میزان بالایی از عناصر یاد شده هستند و در مقابل گوشت، لبنیات، حبوبات، غلات و مغز ها که منبع غنی پروتئین و فسفر هستند جزو مواد غذایی اسیدی کننده به شمار می فرایند.

البته باید توجه داشت که مواد غذایی از نظر میزان اسیدی یا قلیایی کنندگی متفاوتند. برای مثال در دسته مواد اسیدی کننده گوشت و تخم مرغ به میزان بیشتری نسبت به شیر و ماست کم چرب خاصیت اسیدی کنندگی دارند یا در بین فرآورده های شیری نیز پنیر خاصیت اسیدی کنندگی به مراتب بیشتری دارد. با توجه به این که مصرف مواد غذایی اسیدی کننده در برنامه غذایی روزانه افراد بیشتر بوده و علائم و مسائل آن بیشتر مشاهده می شود، با وجود این که نمی توان منکر نیاز بدن به منابع پروتئینی حیوانی با ارزش غذایی بالا شد بهتر است در یک رژیم غذایی سالم مصرف میوه ها و سبزیجات سهم بیشتری داشته باشند.

تبلیغات نادرست و برداشت غیراصولی برخی افراد درخصوص خاصیت اسیدی کننده لبنیات سبب بروز این باور شده که شیر و سایر فرآورده های لبنی با اسیدی کردن خون، بدن را وادار می کنند تا برای خنثی کردن اسید مازاد از منابع قلیایی که استخوان ها باشند، کلسیم برداشت کنند که سبب ابتلای فرد به پوکی استخوان خواهد شد. اما به یاد داشته باشید با وجود این که فرآورده های لبنی به دلیل منبع پروتئینی در دسته ترکیبات اسیدی کننده قرار گرفته اند، اما خود یک منبع عالی و بی نظیر تامین کننده کلسیم قابل جذب برای بدن هستند.

با توجه به این که تعداد زیادی از افراد گیاهخوار با قبول این شایعه شیر و سایر لبنیات را از رژیم غذایی خود حذف و اقدام به مصرف و جایگزین کردن شیر های گیاهی همچون سویا و بادام کرده اند باید بدانید شیر های گیاهی نه تن ها به شدت اسیدی کننده خون هستند بلکه کلسیم قابل جذبی نیز برای بدن ندارند؛ بنابراین تاکید می شود مصرف هر ماده غذایی ارزشمند در حد مناسب و متعادل خود برای بدن لازم بوده و از این رو همیشه توصیه بر رعایت رژیم غذایی اصولی بر پایه منطق و علم و دور از جبهه گیری و تعصبات غیراصولی است.

شاید بهتر باشد به جای ترویج چنین اخبار غیرعلمی تاکید بیشتری بر انتخاب شیوه صحیح تر و سالم تری از زندگی و محیط مان داشته باشیم، زیرا کم تحرکی، آلودگی هوا، استعمال دخانیات و غذا های ناسالم عواملی هستند که با زمینه سازی نارسایی های تنفسی، کلیوی و کبدی نقش های بسیار مهم تری در زمینه سازی بروز چنین عوارضی دارند.

منبع: روزنامه جام جم